نحوه عملکرد ترموکوپل
ترموکوپل از دو سیم فلزی غیر همجنس ساخته شده که نسبت به کاهش میزان اکسیژن هوا حساس اند. هر فلز از یک سر بهم جوش خورده اند و تا زمان وجود شعله و انتقال گرمای آن به محلی که دو فلز غیر همجنس قرار دارند، همواره در سر دیگر این فلز جریانی بوجود می آید که در نهایت باعث روشن ماندن شعله و باز شدن مسیر گاز می شود. اهمیت ترموکوپل زمانی مشخص می شود که شعله بطور سهوی در اثر وزش باد یا کمبود اکسیژن و یا سرریز شدن غذا خاموش شود،ترموکوپل، سرد شده و جریان گاز قطع می گردد تا از پخش شدن گاز در محیط و در پی آن از آتش سوزی و انفجار جلوگیری به عمل آید.
سیستم ODS با عملکرد مشابه ترموکوپل
سیستم ODS نیز نوعی سیستم ایمنی است که در وسایل گازسوز بکار برده می شود و اغلب در بخاری های بدون دودکش کاربرد دارد.
عملکرد سیستم ODS به گونه ای طراحی شده است که بلافاصله بعد از کم شدن میزان اکسیژنی که در هوای اطراف وجود دارد بطور مثال برای بخاری اگر میزان اکسیژن از ۲۱ به ۱۸ کاهش پیدا کند، جریان گاز را قطع می کند تا بخاری خاموش گردد و تا زمانیکه میزان اکسیژن هوا به مقدار نرمال نرسیده باشد، از روشن شدن بخاری جلوگیری می کند.
بهتر است بدانید کاهش حتی یک درصد از اکسیژن هوا و یا زیاد شدن گاز co₂ , co می تواند عوارضی از قبیل سرگیجه، حالت تهوع و مسمومیت را به همراه آورد.
در اجاق گازهای دارای ترمو کوپل باید در زمان روشن کردن گاز مدتی ولوم را به سمت پایین نگه دارید با این کار بوبیین داخل شیر به صورت دستی فعال شده و هر زمان که ترموکوپل داغ شود، ولتاژ لازم را برای فعال ماندن بوبیین فراهم می کند و اگر دست خود را رها کنید، دیگر شعله خاموش نمی شود. این خاموش شدن به هنگام شعله و جلوگیری از نشت گاز اهمیت ترموکوپل را می رساند.
تست سالم بودن ترموکوپل
برای تست سالم بودن ترموکوپل باید در قسمت انتهایی آن توسط دو سیم رابط به بلندگوی کوچکی متصل نماییم و دو سردیگر آن را تقریبا ۲۰ الی ۳۰ ثانیه حرارت بدهیم اگر ترمو کوپل سالم باشد از بلندگو صدای شبیه تق به صورت ضعیف شنیده می شود که نشان دهنده ی وجود جریان الکتریکی است.
از دلایل عمل کردن نامناسب ترموکوپل می تواند بر اثر قطعی، شکستگی، استقرار نا مناسب و ضربه خوردن باشد.